Pasti anda pernah mendengar mengenai piramid makanan bukan?
Adakah ia masih relevan untuk diamalkan atau perlu diganti dengan diet suku-suku separuh?
Asas piramid makanan
Idea yang dikeluarkan oleh US Department of Agriculture (USDA) ini telah diamalkan sejak tahun 1970-an dan menjadi popular pada awal tahun 1990-an.
Malahan Malaysia juga tidak terkecuali menyediakan panduan piramid makanan yang tersendiri.
Ia menggabungkan 5 kumpulan makanan yang diletakkan pada 4 aras.
Selain memaparkan jenis kumpulan makanan, panduan tersebut juga menyatakan jumlah sajian yang disarankan dalam sehari bagi setiap kumpulan makanan.
Aras 1
Merupakan bahagian paling atas piramid dan merujuk kepada jumlah kecil lemak sihat yang diperlukan badan setiap hari. Ia diperlukan bagi menyokong kesihatan jantung serta fungsi otak.
Jenis makanan seperti lemak, minyak, gula dan garam. Ia harus diambil dalam jumlah yang sedikit.
Aras 2
Pada aras ini terdapat 2 kumpulan makanan:
- Kumpulan tenusu; susu, yogurt dan keju sebagai sumber kalsium, protein, vitamin serta pelbagai mineral lain – perlu diambil antara 1 hingga 3 sajian setiap hari.
- Sumber daging, ayam, ikan dan kekacang – mengandungi campuran nutrien seperti protein, iodin, zat besi, zink, vitamin B12 dan lemak sihat.
Disarankan untuk mempelbagaikan hidangan makanan daripada jenis daging dan bukan daging dalam kumpulan makanan ini.
Aras 3
Jenis makanan pada aras ini adalah melibatkan sayur-sayuran dan buah-buahan. Disarankan untuk diambil dalam jumlah yang banyak setiap hari.
Aras 4
Peringkat dasar piramid, terdiri daripada kumpulan bijirin; beras, oat, quinoa, gandum penuh.
Jenis makanan ini boleh diambil melibatkan roti, pasta, makanan bijirin. Jumlah hidangan bagi sehari yang disarankan adalah antara 4 hingga 8 sajian.
Menimbulkan kekeliruan
Tetapi bagaimana untuk menentukan sama ada saiz hidangan yang diambil adalah bersesuaian dengan individu?
Ini kerana asas untuk saiz hidangan adalah terlalu umum, bukan?
Jadi disebabkan itu, panduan pemakanan melalui piramid makanan sudah tidak relevan untuk diamalkan.
Kini ia tidak lagi diguna pakai dan telah dimansuhkan.
Dari piramid makanan kini jadi pinggan sihat Malaysia
Bagi menggantikan panduan piramid makanan yang dimansuhkan, pihak USDA memperkenalkan MyPlate pada tahun 2011.
Ia menggambarkan sebuah pinggan dan gelas yang mewakili 5 kumpulan makanan.
Malaysia juga tidak ketinggalan untuk mempromosikan Pinggan Sihat Malaysia (PSM) atau dikenali dengan nama diet suku-suku separuh.
Ia diwujudkan sebagai 1 inisiatif dalam membantu rakyat Malaysia mengamalkan tabiat pemakanan yang sihat dan seimbang.
Umumnya, individu dewasa merupakan kumpulan yang sesuai untuk mengamalkan diet suku-suku separuh atau PSM ini.
Pengamalan diet ini membantu dalam menguruskan masalah berat badan dan kesihatan berkaitan penyakit kronik seperti obesiti, tekanan darah tinggi, diabetes dan penyakit kardiovaskular.
Manakala bagi wanita hamil, sedang menyusu badan atau mungkin mempunyai masalah kesihatan tertentu, anda dinasihatkan untuk mendapatkan pandangan dan nasihat daripada pakar pemakanan sebelum mengikut diet suku-suku separuh ini.
Memahami diet suku-suku separuh
Pada asasnya diet PSM ini memerlukan anda untuk membahagikan pinggan kepada 3 bahagian, iaitu 2 bahagian suku dan 1 bahagian separuh.
Pada bahagian suku pertama dalam pinggan diisikan sama ada dengan nasi, mi, roti, bijirin atau ubi-ubian. Pemilihan bijirin penuh amat disarankan untuk bahagian ini.
Antara jenis bijirin penuh seperti beras perang, roti gandum, mi atau pasta berasaskan gandum.
Isikan bahagian suku kedua pinggan dengan pilihan protein haiwan seperti ikan, ayam, daging mahupun protein tumbuh-tumbuhan seperti kekacang, tauhu atau soya.
Manakala bahagian separuh pula dipenuhkan dengan sayuran bersama 1 sajian buah-buahan.
Dicadangkan agar hidangan sayuran disediakan menggunakan kaedah memasak yang sihat seperti mengukus, mencelur atau stir fry.
Sebagai pelengkap hidangan, anda dinasihatkan untuk mengambil air kosong atau sebarang minuman tanpa gula, mahupun sebarang produk susu.
Amalan pemakanan sihat
Tuntasnya, amalan pemakanan berdasarkan piramid makanan adalah sesuatu yang tidak relevan dan tidak lagi sesuai untuk dijadikan panduan pemakanan harian.
Melalui amalan Pinggan Sihat Malaysia atau diet suku-suku separuh, ia dapat memastikan rakyat Malaysia memperolehi pemakanan yang lebih seimbang.
Diet ini membantu memperbanyakkan pengambilan serat dalam makanan dan mengurangkan karbohidrat.
Keadaan ini sekali gus akan mengurangkan risiko berlakunya pengambilan gula berlebihan yang disimpan di dalam hati dalam bentuk glycogen.
Lebihan gula dalam badan juga boleh melalui proses yang ditukarkan menjadi lemak.
Pengumpulan lemak berlebihan akan menyebabkan seseorang itu berisiko untuk mendapat penyakit obesiti serta penyakit kronik yang lain.
Jadi mari amalkan diet pemakanan suku-suku separuh mulai hari ini, okay?
[embed-health-tool-bmr]