Pernah dengar tentang asid borik?
Jika anda masih ingat, suatu ketika dahulu, banyak produk makanan seperti mi kuning dan bebola ikan akan mempunyai tulisan ‘Tanpa Asid Borik’ pada pembungkusnya.
Apakah fungsi asid ini dalam makanan dan adakah ia akan menjejaskan tubuh badan kita apabila dikonsumsi?
Jika anda ingin mengetahuinya dengan lebih lanjut, ketahuinya melalui artikel ini!
Apakah sebenarnya asid borik ini?
Kristal asid ini berwarna putih, tidak mempunyai bau dan hampir tidak mempunyai sebarang rasa.
Ia kelihatan seperti garam biasa jika diproses dalam bentuk butiran atau kelihatan seperti bedak bayi jika diproses dalam bentuk serbuk.
Asid borik digunakan secara meluas dalam pelbagai jenis industri seperti kosmetik, farmaseutikal, pembuatan kaca dan gentian kaca dan juga pengawet kayu bagi mengelakkan serangan serangga dan kulat.
Ya, fungsinya yang pelbagai telah menyebabkan ia diguna pakai dalam keperluan banyak industri.
Jika anda tidak tahu, ia juga merupakan antara bahan yang terdapat dalam racun serangga dan juga cecair pencuci pakaian.
Adakah asid borik digunakan dalam industri makanan?
Ya, ia pernah digunakan dalam industri makanan terutamanya dalam pembuatan mi kuning, dan juga bebola ikan atau bebola makanan laut.
Antara sebab mengapa ia digunakan adalah kerana fungsinya yang mampu memberikan kekenyalan pada tekstur produk makanan.
Bagi produk makanan yang tidak mempunyai kandungan atau ketumpatan protein yang tinggi, disinilah kehadiran asid ini memainkan peranan yang penting bagi mengenyalkan produk makanan tersebut.
Selain itu, ia juga digunakan sebagai pengawet makanan.
Menurut kajian yang pernah dilakukan pada tahun 2008 oleh Universiti Putra Malaysia Kampus Bintulu, asid ini telah ditemui dalam kesemua sampel makanan yang diuji iaitu mi kuning, bebola ikan, mi wantan dan kuey teow, dan kepekatan kandungannya berbeza mengikut jenis makanan.
Mi kuning mencatatkan kandungan asid borik yang tertinggi berbanding sampel makanan lain.
Adakah asid borik selamat untuk dimakan?
Bermula pada awal tahun 1900, para saintis mula mempersoalkan keselamatan penggunaan asid borik dalam jumlah yang besar terhadap produk makanan.
Pada pertengahan tahun 1920-an, banyak negara telah mula melarang penggunaannya disebabkan oleh faktor ketoksikan.
Pada tahun 1961, Joint FAO/WHO Expert Committee on Food Additives (JECFA) telah menyimpulkan bahawa asid ini tidak sesuai untuk digunakan sebagai pengawet makanan.
Adakah ia dibenarkan untuk digunakan dalam produk makanan seperti mi kuning?
Untuk pengetahuan anda semua, Peraturan Makanan 1985 hanya membenarkan penggunaan bahan pengawet tertentu dalam produk makanan.
Bahan pengawet yang dibenarkan hanyalah sulfur dioksida, asid benzoik; asid propionik, termasuklah natrium, kalium, garam kalsiumnya; natrium nitrat, natrium nitrit, kalium nitrat dan potassium nitrit.
Begitu juga dengan jenis-jenis antimikrobial iaitu klorin dioksida dan hidrogen peroksida yang digunakan dalam produk makanan tertentu.
Asid borik tidak termasuk dalam senarai di atas, oleh itu ia tidak dibenarkan untuk digunakan sebagai pengawet makanan.
Apakah kesan sampingannya?
Jika anda termakan makanan yang tinggi dengan kandungan asid ini, anda mungkin akan mengalami keadaan seperti berikut:
- Loya
- Muntah-muntah
- Cirit-birit
- Dermatitis
- Fungsi buah pinggang yang tidak normal
- Disfungsi peredaran darah akut
- Kematian (bergantung kepada tahap asid borik yang telah diserap oleh tubuh badan)
Pendedahan tubuh badan terhadap kadar asid ini yang tinggi boleh menjejaskan bahagian perut, usus, hati, buah pinggang dan juga otak.
Nasihat kami kepada pengguna
Jika anda mendapati produk makanan yang anda makan menyebabkan simptom-simptom ketoksikan asid borik seperti yang dinyatakan seperti di atas, laporkannya kepada Pejabat Kesihatan Daerah, Jabatan Kesihatan Negeri atau melalui laman web Bahagian Keselamatan dan Kualiti Makanan, Kementerian Kesihatan Malaysia (http://fsq.moh.gov.my/v6/xs/index.php).
Penggunaan asid borik dalam produk makanan telah melanggar Sub Seksyen 13 (1) Akta Makanan 1983.
Akta tersebut menyatakan “Mana-mana individu yang menyediakan atau menjual apa-apa makanan yang terdapat padannya sebarang bahan yang beracun, berbahaya atau memudaratkan kesihatan, telah melakukan suatu kesalahan dan boleh, apabila disabitkan, didenda tidak melebihi satu ratus ribu ringgit atau dipenjarakan dengan suatu tempoh yang tidak melebihi sepuluh tahun atau kedua-duanya sekali”.
[embed-health-tool-bmr]