Laman media sosial seperti Facebook, Instagram dan Twitter telah menjadi sebahagian besar daripada kehidupan semua orang, khususnya remaja. Namun, adakah ia membantu atau menjejaskan imej harga diri seseorang?
Media sosial adalah bahagian penting dalam kehidupan orang muda di seluruh dunia. Melalui kajian yang telah dijalankan, daripada 32 juta penduduk Malaysia, dianggarkan 24.5 juta daripada mereka merupakan pengguna Internet (76.9%). Manakala selebihnya (23.1%) tidak memiliki akses kepada Internet.
Kajian York University menunjukkan bahawa wanita muda secara aktif dengan imej rakan-rakan media sosial dan memikirkan mereka lebih menarik daripada diri sendiri melaporkan perasaan lebih buruk tentang penampilan diri mereka pada kemudiannya.
Tiada rahsia dalam media sosial yang boleh mengkaburkan apa yang yang sebenar dan fantasi. Tetapi kajian baru di York’s Faculty of Health menunjukkan bagaimana wanita muda berinteraksi dengan imej atas talian boleh mempengaruhi perasaan mereka mengenai tubuhnya sendiri.
Penyelidikan bertajuk “The effects of active social media engagement with peers on body image in young women” dalam jurnal Body Image memberi tumpuan kepada wanita muda berusia 18 hingga 27 tahun yang suka atau komen gambar individu yang mereka anggap lebih baik daripada diri sendiri.
Hasilnya, wanita muda berkenanan berasa lebih tidak berpuas hati dengan tubuh mereka dan berasa lebih teruk mengenai penampilan diri mereka selepas melihat laman media sosial seseorang yang mereka anggap lebih menarik. Walaupun mereka juga berasa buruk mengenai diri mereka sebelum belajar, dan secara purata mereka berasa lebih teruk selepas menyelesaikan tugasan.
Kesan media sosial terhadap imej tubuh
Penyelidikan menunjukkan bahawa terdapat hubungan antara menghabiskan lebih banyak masa di platform media sosial atau melibatkan lebih banyak kandungan yang berkaitan dengan penampilan (contohnya, imej) di media sosial dan kebimbangan imej tubuh yang lebih besar dan makan tidak teratur dalam kalangan lelaki dan wanita muda. (Holland & Tiggemann, 2016)
Walau bagaimanapun, pendedahan singkat selama 10 hingga 20 minit kepada Facebook dalam tetapan eksperimen tidak kelihatan memberi kesan buruk terhadap imej badan wanita secara umum (Fardouly, Diedrichs, Vartanian, & Halliwell, 2015; Mabe, Forney, & Keel, 2014). Sebaliknya, melayari media sosial hanya untuk memberi impak kepada imej wanita muda yang mempunyai kecenderungan yang lebih tinggi untuk membandingkan penampilan mereka dengan orang lain (Fardouly et al., 2015), menunjukkan bahawa sesetengah orang mungkin lebih terdedah kepada kesan sosial media daripada yang lain.
Selain imej yang menarik, ada trend di media sosial (terutamanya di Instagram) untuk menyiarkan imej fitspiration, yang direka untuk memberi motivasi kepada orang ramai untuk bersenam dan makan dengan sihat. Walaupun imej-imej ini dapat memotivasi orang terhadap gaya hidup yang lebih sihat, melihat imej-imej ini juga boleh meningkatkan ketidakpuasan badan wanita, terutamanya apabila wanita membandingkan tubuh mereka dengan tubuh yang kurus dalam imej-imej ini (Tiggemann & Zaccarco, 2015).
Perbandingan rupa adalah faktor utama dalam hubungan antara penggunaan media sosial dan kebimbangan imej badan (mis., Kim & Chock, 2015; Tiggemann & Zaccardo, 2015), mungkin kerana pengguna menilai diri mereka kurang menarik berbanding yang lain ketika melayari platform ini.