Difteria mungkin agak jarang didengari pada hari ini. Vaksin yang telah diperkenalkan sangat efektif dalam mencegah penyakit ini daripada menjadi sebuah epidemik dalam masyarakat. Walau bagaimanapun, negara kita masih lagi merekodkan beberapa kes difteria meskipun terdapat vaksin percuma di hospital kerajaan.

Apa itu difteria?

Ia adalah sejenis penyakit bawaan bakteria bernama Clostridium diphtherieae. Bakteria ini kebiasaannya menjejaskan lapisan membran mukosa pada hidung dan tekak. Ia membentuk lapisan berwarna kelabu pada bahagian belakang tekak yang boleh menggangu pernafasan serta menelan makanan.

Ia juga boleh menghasilkan toksin yang boleh menjejaskan saraf, jantung dan buah pinggang. Meskipun dengan rawatan yang ada, penyakit ini masih berpotensi membawa kepada maut. Sebanyak 3% daripada mereka yang dijangkiti berakhir dengan kematian. Bagi kanak-kanak berumur di bawah 15 tahun, peratusannya adalah lebih tinggi.

Apakah simptom-simptom difteria?

Bakteria boleh tersebar melalui sentuhan langsung fizikal atau melalui cecair mulut dan hidung pesakit. Cecair tersebut mungkin langsung daripada mulut dan hidung atau terkena pada objek di sekelilingnya.

Simptom kebiasaannya berlaku 2 ke 5 hari selepas dijangkiti bakteria. Simptom yang mungkin berlaku adalah:

• Lapisan membran tebal berwarna kelabu pada tekak dan tonsil.
• Sakit tekak dan suara serak.
• Kelenjar (nod limfa) pada tengkuk menjadi bengkak.
• Sukar bernafas atau bernafas laju.
• Hidung berair.
• Demam dan menggigil.
• Badan tidak bermaya.

Kadangkala, mereka yang dijangkiti tidak menunjukkan sebarang tanda atau hanya simptom yang ringan. Mereka ini adalah pembawa bakteria dan masih berpotensi menyebarkan jangkitan kepada orang lain.

Antara komplikasi yang mungkin berlaku adalah:

• Masalah pernafasan – lapisan membran yang menghalang saluran pernafasan menyebabkan pernafasan terganggu.
• Kecederaan pada jantung – toksin yang dihasilkan berpotensi menjejaskan jantung sama ada sekadar radang biasa (miokarditis) atau sehingga menyebabkan kegagalan jantung dan maut.
• Menjejaskan saraf – antara saraf yang kerap terjejas adalah tekak menyebabkan sukar menelan. Saraf lain juga boleh terjejas termasuk pada tangan dan kaki (menyebabkan lumpuh) atau otot pernafasan (tidak boleh bernafas tanpa alat bantuan).

Apakah rawatan bagi penyakit ini?

Rawatan yang ada adalah antitoksin dan antibiotik. Kedua-duanya bertujuan meneutralkan toksin serta membunuh bakteria Clostridium diphtheriae. Jika berlaku sesak nafas atau lumpuh, rawatan sokongan harus diberikan.

Vaksin masih kekal sebagai cara terbaik dalam menangani penyakit berjangkit ini. Di Malaysia, ia diberikan bersama vaksin tetanus dan batuk kokol (DTaP) pada bulan ke-2, 3 dan 5 serta dos booster pada umur 18 bulan dan 7 tahun.

Jangan bimbang kerana vaksin ini adalah selamat. Jangan biarkan anak anda terus berisiko tanpa perlindungan vaksin.

Baca juga:

• Kenali Apa itu Vaksin
• Kenali Penyakit yang Divaksin di Malaysia